Mỗi ngày, bà S., 58 tuổi, đi tiểu ít nhất 12 lần, tiểu xong lại muốn đi tiểu tiếp, thậm chí có lần bà “không kịp vào nhà vệ sinh”. BVĐK Tâm Anh TP.HCM đã tiêm botox – phương pháp cứu cánh giúp người bệnh chữa són tiểu.
Hai năm nay, giờ giấc sinh hoạt của bà N.T.S. (58 tuổi, Bình Dương) bị xáo trộn do thường xuyên đi tiểu gấp và liên tục. Mỗi ngày, bà đi tiểu ít nhất 12 lần, ban đêm đi tiểu ít nhất 2 lần. Đi tiểu xong chưa lâu, bà lại có cảm giác muốn đi tiểu gấp, không “nhịn” nổi. Thỉnh thoảng, bà còn thấy đau tức vùng bụng dưới – vị trí của bàng quang.
Hiện, bà đang sống cùng con gái trong một căn hộ 2 phòng ngủ. Thương mẹ, con gái bà đổi cho bà ở phòng của mình do có nhà vệ sinh ngay trong phòng ngủ, tiện cho bà những lúc muốn đi tiểu gấp.
Bà S. đã thử nhiều cách điều trị như dùng thuốc, tập sàn chậu, giảm uống nước còn 1 lít/ngày… nhưng tình trạng “tiểu gấp” không cải thiện. Được người bạn “đồng cảnh ngộ” giới thiệu, bà đến khám tại Đơn vị Niệu nữ, khoa Tiết niệu, Trung tâm Tiết niệu – Thận học – Nam khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM.
Qua thăm khám, tiến sĩ bác sĩ Lê Phúc Liên, Trưởng Đơn vị Niệu nữ, khoa Tiết niệu, Trung tâm Tiết niệu – Thận học – Nam khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM, cho biết bà S. mắc hội chứng bàng quang tăng hoạt. Đây là tình trạng cơ bàng quang co bóp quá mức ngay cả khi bàng quang không có hoặc có ít nước tiểu, khiến người bệnh thường xuyên cảm giác muốn đi tiểu, tiểu gấp, tiểu không tự chủ (són tiểu).
“Bàng quang tăng hoạt tuy không gây hại cho sức khỏe nhưng ảnh hưởng nghiêm trọng chất lượng cuộc sống của người bệnh do phải đi tiểu liên tục”, bác sĩ Liên cho biết.
Bà S. đã dùng thuốc 3 tháng nhưng không hiệu quả nên tiêm Botulinum toxin vào cơ bàng quang là giải pháp cuối cùng. Bác sĩ Liên giải thích Botulinum toxin (thường gọi là botox) có nguồn gốc từ vi khuẩn Clostridium botulinum. Chất này có tác dụng làm giảm hoạt động co bóp của cơ bàng quang, giúp cải thiện tình trạng tiểu nhiều lần, tiểu gấp, tiểu không tự chủ. Tiêm botox điều trị bàng quang tăng hoạt đã được Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) cấp phép từ năm 2011.
Bác sĩ khoa Gây mê hồi sức gây tê tủy sống, đảm bảo người bệnh thoải mái, không đau xuyên suốt quá trình thực hiện thủ thuật. Tiếp đó, bác sĩ Liên đưa thiết bị nội soi chuyên dụng cùng đầu kim tiêm mảnh (dưới 1mm) chứa dung dịch botox loại A (nhập khẩu Anh) đi qua niệu đạo, tiếp cận bàng quang người bệnh.
Quan sát trên màn hình nội soi Karl Storz 3D/4K, bác sĩ Liên xác định vị trí tiêm rồi lần lượt tiêm tại 20 điểm trên cơ bàng quang, mỗi mũi tiêm chứa 5UI botox, tổng cộng liệu trình tiêm sử dụng 100UI botox.
TS.BS Lê Phúc Liên (thứ hai bên trái), Trưởng đơn vị Niệu Nữ, Trung tâm Tiết niệu – Thận học – Nam khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM, thực hiện tiêm botox cơ bàng quang chữa són tiểu cho người bệnh.
Bà S. được xuất viện sau khi hoàn thành liệu trình tiêm, cần tái khám sau 1 tháng.
Bác sĩ Liên cho biết tiêm botox cơ bàng quang giúp giảm 70%-80% các triệu chứng bàng quang tăng hoạt, cải thiện tình trạng tiểu gấp cho người bệnh. Hiệu quả liệu trình tiêm duy trì trong 6-9 tháng, sau đó, người cần quay lại bệnh viện thực hiện lần tiêm tiếp theo. Tiêm botox cơ bàng quang không chỉ định cho người bệnh có nhiễm trùng tiết niệu cấp tính hoặc bí tiểu mạn tính không thể đặt thông tiểu.
Hội chứng bàng quang tăng hoạt khá phổ biến. Ước tính, khoảng 17% dân số thế giới gặp vấn đề này. Năm 2020, thế giới có 363 triệu ca thì theo dự báo của công ty chuyên nghiên cứu, phân tích dữ liệu GlobalData sẽ tăng lên gần 402 triệu ca vào năm 2030.
Riêng tại Đơn vị Niệu nữ, khoa Tiết niệu, Trung tâm Tiết niệu – Thận học – Nam khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM, bác sĩ Liên cho biết bàng quang tăng hoạt chiếm 20%-30% tổng số lượt chị em đến khám. Trong đó, những trường hợp nặng thường gặp ở chị em từ 40-60 tuổi.
Bàng quang tăng hoạt không đe dọa sức khỏe nhưng ảnh hưởng lớn đến chất lượng sống của người bệnh. Người mắc bàng quang tăng hoạt thường xuyên cảm thấy muốn đi tiểu gấp, són tiểu, tiểu nhiều lần (từ 8 lần/ngày), tiểu đêm (từ 2 lần/đêm). Các triệu chứng này nặng hơn khi độ tuổi càng cao liên quan đến suy giảm nội tiết tố nữ estrogen, khả năng kiểm soát thần kinh giảm do lão hóa.
Bàng quang tăng hoạt xảy ra ở mọi lứa tuổi, ở cả nam và nữ. Người lớn tuổi (từ 65 tuổi trở lên) thường gặp triệu chứng nặng hơn. Ngoài ra, những đối tượng có nguy cơ cao gồm: người có tiền sử đột quỵ hoặc gặp tổn thương thần kinh; bệnh tiểu đường (đái tháo đường); nhiễm trùng đường tiểu; có sỏi hoặc khối u bàng quang.
Ở phụ nữ, bàng quang tăng hoạt liên quan đến thay đổi nội tiết ở thời kỳ mãn kinh hoặc mang thai nhiều lần.
Thông thường, điều chỉnh lối sống (kiểm soát lượng nước uống, kiểm soát căng thẳng, cải thiện chất lượng giấc ngủ) là biện pháp đầu tiên để điều trị bàng quang tăng hoạt, nếu không cải thiện sẽ chuyển sang dùng thuốc. Nếu dùng thuốc không hiệu quả, bác sĩ sẽ chỉ định tiêm botox vào cơ bàng quang. Ngoài ra, trường hợp người bệnh có bàng quang nhỏ hơn bình thường (250-350ml), có thể cần phẫu thuật mở rộng bàng quang.
Để phòng ngừa sớm bàng quang tăng hoạt, bác sĩ Lê Phúc Liên khuyên nên tập nhịn tiểu, cố gắng không đi tiểu ngay khi buồn tiểu, để cải thiện khả năng giữ nước tiểu của bàng quang; uống đủ 2-2,5 lít nước/ngày, không nên uống nhiều hơn; hạn chế sử dụng các đồ uống lợi tiểu (trà, cà phê, bia rượu, đồ uống có gas, thuốc lợi tiểu); không hút thuốc; kiểm soát tốt bệnh tiểu đường (nếu có) vì làm nặng hơn các triệu chứng tiểu nhiều, tiểu gấp, són tiểu.
Ngoài ra, nếu việc đi tiểu nhiều lần, tiểu gấp, són tiểu ảnh hưởng chất lượng sống, người dân cần đến bệnh viện khám để có phương án điều trị phù hợp.
Xem tiếp...
Giải pháp cuối cùng giảm 80% són tiểu
Hai năm nay, giờ giấc sinh hoạt của bà N.T.S. (58 tuổi, Bình Dương) bị xáo trộn do thường xuyên đi tiểu gấp và liên tục. Mỗi ngày, bà đi tiểu ít nhất 12 lần, ban đêm đi tiểu ít nhất 2 lần. Đi tiểu xong chưa lâu, bà lại có cảm giác muốn đi tiểu gấp, không “nhịn” nổi. Thỉnh thoảng, bà còn thấy đau tức vùng bụng dưới – vị trí của bàng quang.
Hiện, bà đang sống cùng con gái trong một căn hộ 2 phòng ngủ. Thương mẹ, con gái bà đổi cho bà ở phòng của mình do có nhà vệ sinh ngay trong phòng ngủ, tiện cho bà những lúc muốn đi tiểu gấp.
Bà S. đã thử nhiều cách điều trị như dùng thuốc, tập sàn chậu, giảm uống nước còn 1 lít/ngày… nhưng tình trạng “tiểu gấp” không cải thiện. Được người bạn “đồng cảnh ngộ” giới thiệu, bà đến khám tại Đơn vị Niệu nữ, khoa Tiết niệu, Trung tâm Tiết niệu – Thận học – Nam khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM.
Qua thăm khám, tiến sĩ bác sĩ Lê Phúc Liên, Trưởng Đơn vị Niệu nữ, khoa Tiết niệu, Trung tâm Tiết niệu – Thận học – Nam khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM, cho biết bà S. mắc hội chứng bàng quang tăng hoạt. Đây là tình trạng cơ bàng quang co bóp quá mức ngay cả khi bàng quang không có hoặc có ít nước tiểu, khiến người bệnh thường xuyên cảm giác muốn đi tiểu, tiểu gấp, tiểu không tự chủ (són tiểu).
“Bàng quang tăng hoạt tuy không gây hại cho sức khỏe nhưng ảnh hưởng nghiêm trọng chất lượng cuộc sống của người bệnh do phải đi tiểu liên tục”, bác sĩ Liên cho biết.
Bà S. đã dùng thuốc 3 tháng nhưng không hiệu quả nên tiêm Botulinum toxin vào cơ bàng quang là giải pháp cuối cùng. Bác sĩ Liên giải thích Botulinum toxin (thường gọi là botox) có nguồn gốc từ vi khuẩn Clostridium botulinum. Chất này có tác dụng làm giảm hoạt động co bóp của cơ bàng quang, giúp cải thiện tình trạng tiểu nhiều lần, tiểu gấp, tiểu không tự chủ. Tiêm botox điều trị bàng quang tăng hoạt đã được Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) cấp phép từ năm 2011.
Bác sĩ khoa Gây mê hồi sức gây tê tủy sống, đảm bảo người bệnh thoải mái, không đau xuyên suốt quá trình thực hiện thủ thuật. Tiếp đó, bác sĩ Liên đưa thiết bị nội soi chuyên dụng cùng đầu kim tiêm mảnh (dưới 1mm) chứa dung dịch botox loại A (nhập khẩu Anh) đi qua niệu đạo, tiếp cận bàng quang người bệnh.
Quan sát trên màn hình nội soi Karl Storz 3D/4K, bác sĩ Liên xác định vị trí tiêm rồi lần lượt tiêm tại 20 điểm trên cơ bàng quang, mỗi mũi tiêm chứa 5UI botox, tổng cộng liệu trình tiêm sử dụng 100UI botox.
Bà S. được xuất viện sau khi hoàn thành liệu trình tiêm, cần tái khám sau 1 tháng.
Bác sĩ Liên cho biết tiêm botox cơ bàng quang giúp giảm 70%-80% các triệu chứng bàng quang tăng hoạt, cải thiện tình trạng tiểu gấp cho người bệnh. Hiệu quả liệu trình tiêm duy trì trong 6-9 tháng, sau đó, người cần quay lại bệnh viện thực hiện lần tiêm tiếp theo. Tiêm botox cơ bàng quang không chỉ định cho người bệnh có nhiễm trùng tiết niệu cấp tính hoặc bí tiểu mạn tính không thể đặt thông tiểu.
Bệnh “khó nói” thường gặp
Hội chứng bàng quang tăng hoạt khá phổ biến. Ước tính, khoảng 17% dân số thế giới gặp vấn đề này. Năm 2020, thế giới có 363 triệu ca thì theo dự báo của công ty chuyên nghiên cứu, phân tích dữ liệu GlobalData sẽ tăng lên gần 402 triệu ca vào năm 2030.
Riêng tại Đơn vị Niệu nữ, khoa Tiết niệu, Trung tâm Tiết niệu – Thận học – Nam khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM, bác sĩ Liên cho biết bàng quang tăng hoạt chiếm 20%-30% tổng số lượt chị em đến khám. Trong đó, những trường hợp nặng thường gặp ở chị em từ 40-60 tuổi.
Bàng quang tăng hoạt không đe dọa sức khỏe nhưng ảnh hưởng lớn đến chất lượng sống của người bệnh. Người mắc bàng quang tăng hoạt thường xuyên cảm thấy muốn đi tiểu gấp, són tiểu, tiểu nhiều lần (từ 8 lần/ngày), tiểu đêm (từ 2 lần/đêm). Các triệu chứng này nặng hơn khi độ tuổi càng cao liên quan đến suy giảm nội tiết tố nữ estrogen, khả năng kiểm soát thần kinh giảm do lão hóa.
Bàng quang tăng hoạt xảy ra ở mọi lứa tuổi, ở cả nam và nữ. Người lớn tuổi (từ 65 tuổi trở lên) thường gặp triệu chứng nặng hơn. Ngoài ra, những đối tượng có nguy cơ cao gồm: người có tiền sử đột quỵ hoặc gặp tổn thương thần kinh; bệnh tiểu đường (đái tháo đường); nhiễm trùng đường tiểu; có sỏi hoặc khối u bàng quang.
Ở phụ nữ, bàng quang tăng hoạt liên quan đến thay đổi nội tiết ở thời kỳ mãn kinh hoặc mang thai nhiều lần.
Thông thường, điều chỉnh lối sống (kiểm soát lượng nước uống, kiểm soát căng thẳng, cải thiện chất lượng giấc ngủ) là biện pháp đầu tiên để điều trị bàng quang tăng hoạt, nếu không cải thiện sẽ chuyển sang dùng thuốc. Nếu dùng thuốc không hiệu quả, bác sĩ sẽ chỉ định tiêm botox vào cơ bàng quang. Ngoài ra, trường hợp người bệnh có bàng quang nhỏ hơn bình thường (250-350ml), có thể cần phẫu thuật mở rộng bàng quang.
Để phòng ngừa sớm bàng quang tăng hoạt, bác sĩ Lê Phúc Liên khuyên nên tập nhịn tiểu, cố gắng không đi tiểu ngay khi buồn tiểu, để cải thiện khả năng giữ nước tiểu của bàng quang; uống đủ 2-2,5 lít nước/ngày, không nên uống nhiều hơn; hạn chế sử dụng các đồ uống lợi tiểu (trà, cà phê, bia rượu, đồ uống có gas, thuốc lợi tiểu); không hút thuốc; kiểm soát tốt bệnh tiểu đường (nếu có) vì làm nặng hơn các triệu chứng tiểu nhiều, tiểu gấp, són tiểu.
Ngoài ra, nếu việc đi tiểu nhiều lần, tiểu gấp, són tiểu ảnh hưởng chất lượng sống, người dân cần đến bệnh viện khám để có phương án điều trị phù hợp.
Xem tiếp...