BS Hà Nội
Fan Cứng
Thay khớp gối gióng trục động học là phương pháp có tính ứng dụng và hiệu quả điều trị cao trong những năm gần đây. Sau mổ, người bệnh phục hồi nhanh, mau chóng trở về với vận động tự nhiên. Tuy nhiên, để hạn chế rủi ro sau mổ, người bệnh nên lựa chọn các cơ sở y tế uy tín, bác sĩ giàu kinh nghiệm để thực hiện thay khớp gối bằng kỹ thuật này.
Hiện có 3 kỹ thuật căn chỉnh trong thay khớp gối, cụ thể: (1)
So với kỹ thuật căn chỉnh theo động học, hai kỹ thuật căn chỉnh theo giải phẫu và căn chỉnh theo cơ học khá quen thuộc. Ở hai kỹ thuật này, bác sĩ sẽ thực hiện những lát cắt xương dựa theo tham chiếu trục giải phẫu hay trục cơ học của xương, chi. Theo nhiều báo cáo lâm sàng, một số người bệnh sau thay khớp gối có kết quả phục hồi chức năng tốt về cơ học. Tuy nhiên, người bệnh vẫn cảm thấy đau, lỏng gối, hạn chế vận động.
Kỹ thuật căn chỉnh theo giải phẫu và theo cơ học sẽ dựa trên hai chiều không gian (2D): trước – sau và trong – ngoài. Vì thế, việc đánh giá sau mổ bằng phim X-quang thường quy cũng chỉ khẳng định độ chính xác của phẫu thuật về mặt thông số. Do đó, trong một số trường hợp, dù có kết quả chụp phim tốt, các chuyên gia vẫn không thể lý giải được một vài kết quả chưa thật như mong muốn sau phẫu thuật.
Thay khớp gối gióng trục động học là phương pháp ưu tiên phục hồi những trục chuyển động của khớp gối. Theo nguyên tắc, nếu phục hồi được những trục chuyển động của khớp gối, trục giải phẫu và trục cơ học sẽ được phục hồi chính xác.
Với phương pháp thay khớp gối gióng trục động học, khớp gối nhân tạo sẽ gần giống khớp gối tự nhiên về chức năng và độ cong của trục chân, cho phép xoay trong và xoay ngoài, giúp tăng sự linh hoạt cho khớp. (2)
Nhờ đó, người bệnh có thể khôi phục hình dáng chân và khả năng vận động nhanh chóng khi thực hiện những chuyển động như co duỗi, đi lại… Cảm giác vận động của người bệnh cũng trở nên thật hơn. Bên cạnh đó, khớp gối nhân tạo còn có ưu điểm ít hao mòn, kéo dài tuổi thọ hàng chục năm.
Xem thêm: Kỹ thuật thay khớp gối Medial Pivot
Khi khám khớp gối, bác sĩ sẽ kiểm tra tình trạng bệnh lý và cơn đau khớp gối của người bệnh, từ đó xem xét có cần thay khớp không. Những trường hợp có chỉ định thay khớp gối gồm: (3)
Khi chụp X-quang khớp gối, kết quả cho thấy khớp gối bị hư hại nhiều. Tuy nhiên, một số trường hợp không bị đau nhưng có biến dạng chân nặng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng và trục chi cũng có thể được chỉ định thay khớp gối.
Khi phẫu thuật, bác sĩ sẽ tiến hành rạch trên da đường dọc giữa gối từ lồi củ trước xương chày tới trên xương bánh chè. Vết mổ có chiều dài khoảng 10 cm. Bác sĩ mở khớp gối, tiến hành cắt bỏ các phần bị hư hỏng, sau đó cắt các lát, cắt tạo hình và đặt khớp nhân tạo vào. Tiếp theo, bác sĩ sẽ kiểm tra độ chính xác, độ vững của khớp nhân tạo, sau đó đặt ống dẫn lưu từ trong khớp ra và khâu vết mổ. Bệnh nhân sẽ được rút ống dẫn lưu sau 48 giờ.
Sau phẫu thuật, bệnh nhân chỉ chịu được trọng lượng bên chân mổ theo đúng chỉ định của bác sĩ, kỹ thuật viên vật lý trị liệu. Trong quá trình phục hồi, người bệnh cần lưu ý những điều sau đây:
Sau thay khớp gối, người bệnh nên tăng cường bổ sung nhiều thực phẩm dinh dưỡng để cung cấp đủ các dưỡng chất mà cơ thể cần, giúp vết thương nhanh lành hơn. Đặc biệt, tăng cường bổ sung các loại thực phẩm chứa lượng chất xơ dồi dào. Sau mổ, bệnh nhân có thể bị táo bón do tác dụng phụ từ những loại thuốc giảm đau hay do tình trạng ít vận động sau phẫu thuật.
Sau thay khớp gối, nếu xuất hiện những tình trạng dưới đây, bệnh nhân cần nhanh chóng đi tới các cơ sở y tế để có biện pháp xử lý sớm, ngăn ngừa những biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng tới quá trình hồi phục, cụ thể:
Ở bệnh nhân thay khớp gối, mục tiêu điều trị là hồi phục nhanh, đi lại càng sớm càng tốt. Sau phẫu thuật 1-2 ngày, bác sĩ thường khuyến khích người bệnh đứng lên để tập đi lại ngay. Trong giai đoạn đầu, khi còn yếu, người bệnh sẽ tập đi lại với các dụng cụ hỗ trợ như khung tập đi, nạng… Tùy vào đánh giá của bác sĩ phẫu thuật và phục hồi chức năng, ngay khi bệnh nhân khỏe có thể bỏ khung, tự chống chân đi lại bình thường. (4)
Tham khảo: Bài tập phục hồi chức năng sau thay khớp gối
Đối với mỗi trường hợp được chỉ định thay khớp gối, bệnh nhân nên trao đổi trực tiếp với bác sĩ phẫu thuật và kỹ thuật viên vật lý trị liệu. Điều này giúp người bệnh tiết kiệm thời gian, duy trì trạng thái tốt nhất để nhanh chóng quay trở lại với các hoạt hằng ngày và công việc.
Sau khi phục hồi, bệnh nhân có thể chọn các hình thức tập luyện ở cường độ thấp như yoga, đi bộ, thái cực quyền, các môn thể thao dưới nước… Cần tránh các bộ môn yêu cầu tập luyện với cường độ cao như đá banh, quần vợt, bóng chuyền, bóng rổ…
Trung tâm Chấn thương chỉnh hình, Hệ thống BVĐK Tâm Anh, là nơi quy tụ đội ngũ chuyên gia đầu ngành, bác sĩ ngoại khoa giàu kinh nghiệm, tận tâm, nhiệt tình như: TTND.GS.TS.BS Nguyễn Việt Tiến; PGS.TS.BS Đặng Hồng Hoa; TS.BS Tăng Hà Nam Anh; ThS.BS.CKII Trần Anh Vũ; BS.CKI Trần Xuân Anh, ThS.BS.CKI Lê Đình Khoa, ThS.BS Nguyễn Quang Tôn Quyền; TS.BS Đỗ Tiến Dũng; TS.BS.CKII Vũ Hữu Dũng… Đây cũng là một trong những đơn vị tiên phong trong việc chẩn đoán và điều trị các bệnh về cơ xương khớp với kỹ thuật hiện đại theo phác đồ cập nhật quốc tế.
Bệnh viện còn được trang bị hệ thống máy móc, trang thiết bị chẩn đoán hình ảnh hiện đại như: máy chụp CT 768 lát cắt Somatom Drive, máy cộng hưởng từ thế hệ mới Magnetom Amira BioMatrix, robot Artis Pheno, máy đo mật độ xương, máy siêu âm…; hệ thống kính vi phẫu thuật Opmi Vario 700 Zeiss, bàn mổ Meera-Maquet… để có thể phát hiện sớm các tổn thương và điều trị hiệu quả các bệnh lý về cơ xương khớp…
BVĐK Tâm Anh còn sở hữu hệ thống phòng khám khang trang, khu nội trú cao cấp; khu vực phục hồi chức năng hiện đại; quy trình chăm sóc hậu phẫu toàn diện giúp bệnh nhân nhanh chóng hồi phục và ổn định sức khỏe sau phẫu thuật.
Để đặt lịch khám và điều trị với các chuyên gia đầu ngành tại Trung tâm Chấn thương chỉnh hình, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Quý khách vui lòng liên hệ:
Sở hữu nhiều ưu điểm vượt trội, thay khớp gối gióng trục động học đang là lựa chọn điều trị hàng đầu ở nhiều bệnh viện lớn. Sau mổ, bệnh nhân có thể dễ dàng làm quen với khớp gối mới. Nhờ đó, dáng đi sẽ tự nhiên, di chuyển thuận tiện hơn. Tuy nhiên, để giảm thiểu biến chứng sau phẫu thuật, người bệnh chỉ nên thực hiện thay khớp tại các bệnh viện lớn và uy tín, được trang bị đầy đủ trang thiết bị y tế hiện đại cùng đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm.
Xem tiếp...
Các kỹ thuật căn chỉnh trong thay khớp gối
Hiện có 3 kỹ thuật căn chỉnh trong thay khớp gối, cụ thể: (1)
- Căn chỉnh theo giải phẫu (anatomic alignment)
- Căn chỉnh theo cơ học (mechanical alignment)
- Căn chỉnh theo động học (kinematic alignment)
So với kỹ thuật căn chỉnh theo động học, hai kỹ thuật căn chỉnh theo giải phẫu và căn chỉnh theo cơ học khá quen thuộc. Ở hai kỹ thuật này, bác sĩ sẽ thực hiện những lát cắt xương dựa theo tham chiếu trục giải phẫu hay trục cơ học của xương, chi. Theo nhiều báo cáo lâm sàng, một số người bệnh sau thay khớp gối có kết quả phục hồi chức năng tốt về cơ học. Tuy nhiên, người bệnh vẫn cảm thấy đau, lỏng gối, hạn chế vận động.
Kỹ thuật căn chỉnh theo giải phẫu và theo cơ học sẽ dựa trên hai chiều không gian (2D): trước – sau và trong – ngoài. Vì thế, việc đánh giá sau mổ bằng phim X-quang thường quy cũng chỉ khẳng định độ chính xác của phẫu thuật về mặt thông số. Do đó, trong một số trường hợp, dù có kết quả chụp phim tốt, các chuyên gia vẫn không thể lý giải được một vài kết quả chưa thật như mong muốn sau phẫu thuật.
Thay khớp gối gióng trục động học là gì?
Thay khớp gối gióng trục động học là phương pháp ưu tiên phục hồi những trục chuyển động của khớp gối. Theo nguyên tắc, nếu phục hồi được những trục chuyển động của khớp gối, trục giải phẫu và trục cơ học sẽ được phục hồi chính xác.
Điểm khác biệt so với phương pháp truyền thống
Với phương pháp thay khớp gối gióng trục động học, khớp gối nhân tạo sẽ gần giống khớp gối tự nhiên về chức năng và độ cong của trục chân, cho phép xoay trong và xoay ngoài, giúp tăng sự linh hoạt cho khớp. (2)
Nhờ đó, người bệnh có thể khôi phục hình dáng chân và khả năng vận động nhanh chóng khi thực hiện những chuyển động như co duỗi, đi lại… Cảm giác vận động của người bệnh cũng trở nên thật hơn. Bên cạnh đó, khớp gối nhân tạo còn có ưu điểm ít hao mòn, kéo dài tuổi thọ hàng chục năm.
Xem thêm: Kỹ thuật thay khớp gối Medial Pivot
Chỉ định thực hiện khi nào?
Khi khám khớp gối, bác sĩ sẽ kiểm tra tình trạng bệnh lý và cơn đau khớp gối của người bệnh, từ đó xem xét có cần thay khớp không. Những trường hợp có chỉ định thay khớp gối gồm: (3)
- Xuất hiện các cơn đau khớp gối nghiêm trọng. Tình trạng hao mòn khớp gối dẫn tới suy giảm vận động, gây tác động tiêu cực đến khả năng di chuyển của bệnh nhân.
- Các cơn đau khớp dai dẳng, làm giảm chất lượng cuộc sống và giấc ngủ.
- Tình trạng tổn thương nặng ở khớp gối gây nhiều khó khăn cho người bệnh trong công việc, sinh hoạt hằng ngày.
- Bệnh nhân bị tổn thương phần sụn khớp quá nặng. Những phương pháp điều trị bảo tồn đều không mang lại hiệu quả.
- Các trường hợp thoái hóa khớp gối, dính khớp gối, viêm khớp gối dạng thấp, chấn thương khớp gối gây tổn thương sụn.
- Mắc các bệnh có nguy cơ tác động đến khớp gối: Bệnh rối loạn đông máu, gout, rối loạn khiến xương phát triển bất thường, hoại tử vô mạch khớp gối, chấn thương đầu gối, biến dạng khớp gối, gây đau và mất sụn.
Khi chụp X-quang khớp gối, kết quả cho thấy khớp gối bị hư hại nhiều. Tuy nhiên, một số trường hợp không bị đau nhưng có biến dạng chân nặng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng và trục chi cũng có thể được chỉ định thay khớp gối.
Quy trình thay khớp gối gióng trục động học
1. Chuẩn bị
- Người bệnh cần nhịn ăn trước mổ 6 giờ vì dạ dày vẫn còn thức ăn dễ dẫn tới sặc hoặc ngưng thở khi mổ.
- Ít nhất 1 giờ trước mổ, bệnh nhân cần nhập viện, nhận phòng, vệ sinh thân thể.
- Bệnh nhân sẽ được nhân viên y tế đánh dấu vết mổ nhằm tránh nhầm lẫn bên mổ.
- Bác sĩ tiến hành kiểm tra hồ sơ, vào phòng phẫu thuật để chuẩn bị gây tê tủy sống hay gây mê cho bệnh nhân.
2. Tiến hành
Khi phẫu thuật, bác sĩ sẽ tiến hành rạch trên da đường dọc giữa gối từ lồi củ trước xương chày tới trên xương bánh chè. Vết mổ có chiều dài khoảng 10 cm. Bác sĩ mở khớp gối, tiến hành cắt bỏ các phần bị hư hỏng, sau đó cắt các lát, cắt tạo hình và đặt khớp nhân tạo vào. Tiếp theo, bác sĩ sẽ kiểm tra độ chính xác, độ vững của khớp nhân tạo, sau đó đặt ống dẫn lưu từ trong khớp ra và khâu vết mổ. Bệnh nhân sẽ được rút ống dẫn lưu sau 48 giờ.
3. Chăm sóc hậu phẫu
3.1 Sinh hoạt
Sau phẫu thuật, bệnh nhân chỉ chịu được trọng lượng bên chân mổ theo đúng chỉ định của bác sĩ, kỹ thuật viên vật lý trị liệu. Trong quá trình phục hồi, người bệnh cần lưu ý những điều sau đây:
- Khi tập di chuyển cần sử dụng các dụng cụ hỗ trợ như nạng, khung tập đi để đảm bảo an toàn, hạn chế áp lực lên chân mổ.
- Lưu ý mang nẹp gối khi đứng lên, tập đi, buổi tối trước khi đi ngủ.
- Ưu tiên sử dụng những loại ghế có tay vịn; tránh quỳ gối, ngồi xổm, vặn người, nhảy hay tập luyện quá sức sau mổ.
- Để thuận tiện khi đi vệ sinh, người bệnh nên dùng miếng lót bồn cầu mở rộng.
- Khi ngồi ô tô, bệnh nhân nên ngồi ở ghế trước rồi trượt mông ra sau, nhờ người đỡ hai chân vào xe cùng lúc.
- Không khiêng vác các vật dụng trên 10 kg trong 3 tháng đầu sau phẫu thuật.
3.2 Chế độ dinh dưỡng
Sau thay khớp gối, người bệnh nên tăng cường bổ sung nhiều thực phẩm dinh dưỡng để cung cấp đủ các dưỡng chất mà cơ thể cần, giúp vết thương nhanh lành hơn. Đặc biệt, tăng cường bổ sung các loại thực phẩm chứa lượng chất xơ dồi dào. Sau mổ, bệnh nhân có thể bị táo bón do tác dụng phụ từ những loại thuốc giảm đau hay do tình trạng ít vận động sau phẫu thuật.
Khi nào cần đi khám lại?
Sau thay khớp gối, nếu xuất hiện những tình trạng dưới đây, bệnh nhân cần nhanh chóng đi tới các cơ sở y tế để có biện pháp xử lý sớm, ngăn ngừa những biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng tới quá trình hồi phục, cụ thể:
- Sốt trên 38 độ
- Bị đau bất thường, đau hơn trước khi mổ, sử dụng thuốc giảm đau nhưng không hiệu quả
- Xuất hiện tình trạng nhức, tấy đỏ và tiết dịch ở vết mổ
- Bên chân thay khớp có sự thay đổi về màu sắc và nhiệt độ
- Nước tiểu có lẫn máu hoặc chảy máu cam
- Té ngã ảnh hưởng đến vết thương
Sau khi thay khớp gối bao lâu thì đi lại được?
Ở bệnh nhân thay khớp gối, mục tiêu điều trị là hồi phục nhanh, đi lại càng sớm càng tốt. Sau phẫu thuật 1-2 ngày, bác sĩ thường khuyến khích người bệnh đứng lên để tập đi lại ngay. Trong giai đoạn đầu, khi còn yếu, người bệnh sẽ tập đi lại với các dụng cụ hỗ trợ như khung tập đi, nạng… Tùy vào đánh giá của bác sĩ phẫu thuật và phục hồi chức năng, ngay khi bệnh nhân khỏe có thể bỏ khung, tự chống chân đi lại bình thường. (4)
Tham khảo: Bài tập phục hồi chức năng sau thay khớp gối
Đối với mỗi trường hợp được chỉ định thay khớp gối, bệnh nhân nên trao đổi trực tiếp với bác sĩ phẫu thuật và kỹ thuật viên vật lý trị liệu. Điều này giúp người bệnh tiết kiệm thời gian, duy trì trạng thái tốt nhất để nhanh chóng quay trở lại với các hoạt hằng ngày và công việc.
Sau khi phục hồi, bệnh nhân có thể chọn các hình thức tập luyện ở cường độ thấp như yoga, đi bộ, thái cực quyền, các môn thể thao dưới nước… Cần tránh các bộ môn yêu cầu tập luyện với cường độ cao như đá banh, quần vợt, bóng chuyền, bóng rổ…
Trung tâm Chấn thương chỉnh hình, Hệ thống BVĐK Tâm Anh, là nơi quy tụ đội ngũ chuyên gia đầu ngành, bác sĩ ngoại khoa giàu kinh nghiệm, tận tâm, nhiệt tình như: TTND.GS.TS.BS Nguyễn Việt Tiến; PGS.TS.BS Đặng Hồng Hoa; TS.BS Tăng Hà Nam Anh; ThS.BS.CKII Trần Anh Vũ; BS.CKI Trần Xuân Anh, ThS.BS.CKI Lê Đình Khoa, ThS.BS Nguyễn Quang Tôn Quyền; TS.BS Đỗ Tiến Dũng; TS.BS.CKII Vũ Hữu Dũng… Đây cũng là một trong những đơn vị tiên phong trong việc chẩn đoán và điều trị các bệnh về cơ xương khớp với kỹ thuật hiện đại theo phác đồ cập nhật quốc tế.
Bệnh viện còn được trang bị hệ thống máy móc, trang thiết bị chẩn đoán hình ảnh hiện đại như: máy chụp CT 768 lát cắt Somatom Drive, máy cộng hưởng từ thế hệ mới Magnetom Amira BioMatrix, robot Artis Pheno, máy đo mật độ xương, máy siêu âm…; hệ thống kính vi phẫu thuật Opmi Vario 700 Zeiss, bàn mổ Meera-Maquet… để có thể phát hiện sớm các tổn thương và điều trị hiệu quả các bệnh lý về cơ xương khớp…
BVĐK Tâm Anh còn sở hữu hệ thống phòng khám khang trang, khu nội trú cao cấp; khu vực phục hồi chức năng hiện đại; quy trình chăm sóc hậu phẫu toàn diện giúp bệnh nhân nhanh chóng hồi phục và ổn định sức khỏe sau phẫu thuật.
Để đặt lịch khám và điều trị với các chuyên gia đầu ngành tại Trung tâm Chấn thương chỉnh hình, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Quý khách vui lòng liên hệ:
Sở hữu nhiều ưu điểm vượt trội, thay khớp gối gióng trục động học đang là lựa chọn điều trị hàng đầu ở nhiều bệnh viện lớn. Sau mổ, bệnh nhân có thể dễ dàng làm quen với khớp gối mới. Nhờ đó, dáng đi sẽ tự nhiên, di chuyển thuận tiện hơn. Tuy nhiên, để giảm thiểu biến chứng sau phẫu thuật, người bệnh chỉ nên thực hiện thay khớp tại các bệnh viện lớn và uy tín, được trang bị đầy đủ trang thiết bị y tế hiện đại cùng đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm.
Xem tiếp...