BS Bình Định
Fan Cứng
Bệnh tay chân miệng được chia làm 4 cấp độ tương đương với mức độ nguy hiểm của bệnh. Phần lớn các trường hợp mắc bệnh ở cấp độ 1 hoặc 2. Tuy nhiên, một số ít trường hợp bệnh không được kiểm soát và điều trị tốt, chuyển biến thành tay chân miệng độ 3 gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và để lại nhiều hệ lụy nghiêm trọng.
Bệnh tay chân miệng là một bệnh lý nguy hiểm được gây ra bởi virus với triệu chứng đặc trưng là sốt, nổi mụn nước ở lòng bàn tay, chân và vòm miệng. Bệnh có xảy ra ở mọi đối tượng, phổ biến ở trẻ dưới 5 tuổi và có nguy cơ gây biến chứng cao ở trẻ dưới 3 tuổi (chiếm 75% – 86% ca tử vong do tay chân miệng ở trẻ em). Bệnh có thể xảy ra quanh năm và nguy cơ bùng phát thành dịch vào khoảng từ tháng 2 đến tháng 4 và từ tháng 9 đến tháng 12.
Theo đó, bệnh tay chân miệng có 4 cấp độ. Trong đó, tay chân miệng cấp độ 3 được xem là cấp độ đáng báo động, bệnh nhân cần được nhập viện để điều trị tích cực. Tại đây, bác sĩ sẽ theo dõi chặt chẽ các chỉ số nhịp thở, nhịp tim, mạch đập,… từ đó cân nhắc thực hiện phương pháp điều trị phù hợp nhất đối với từng trường hợp cụ thể.
Tay chân miệng độ 3 là giai đoạn nguy hiểm, có thể gây nhiều biến chứng và để lại nhiều hệ lụy nguy hiểm.
Bệnh tay chân miệng là một bệnh lý truyền nhiễm cấp tính, có thể lây truyền trực tiếp từ người qua người thông qua tiếp xúc trực tiếp với các giọt bắn có chứa virus trong không khí, nước bọt, dịch tiết từ bọng nước, chất nôn của người bệnh.
Bệnh được gây ra bởi chủng virus đường ruột, thường gặp là virus Coxsackie A16 và Enterovirus 71 (EV71). Trong đó, phần lớn các trường hợp mắc bệnh tay chân miệng gặp biến chứng nguy hiểm đều liên quan đến EV71. Ngoài 2 chủng virus này, tay chân miệng còn có thể được gây ra bởi một số chủng virus nhóm A hoặc nhóm B như: Coxsackie A4-A7, A9, A10, B1-B3, B5. Chính vì vậy, bệnh nhân vẫn có nguy cơ tái nhiễm tay chân miệng cao sau khi đã từng mắc bệnh này.
Trong một số trường hợp, bệnh tay chân miệng không được phát hiện và điều trị đúng cách, kết hợp với thể trạng sức khỏe và sức đề kháng còn non yếu của trẻ, bệnh diễn biến nhanh chóng, bước sang giai đoạn nguy hiểm hơn, tay chân miệng cấp độ 3.
Biểu hiện chính của tay chân miệng là các tổn thương trên da, niêm mạc, tập trung chủ yếu ở lòng bàn tay, miệng, lòng bàn chân, đầu gối, mông. Tuy nhiên, khi bệnh trở nên nghiêm trọng hơn, chuyển sang tay chân miệng cấp độ 3, trẻ sẽ bắt đầu gặp phải những tổn thương nghiêm trọng hơn, nguy cơ gặp các biến chứng về thần kinh, hô hấp cao, thậm chí có thể đe dọa tính mạng của trẻ. Do đó, việc nắm rõ các triệu chứng ban đầu của bệnh tay chân miệng sẽ giúp bệnh được điều trị nhanh chóng, hiệu quả ngay từ khi còn ở giai đoạn nhẹ, tránh được nhiều hệ lụy nghiêm trọng cho trẻ về sau.
Dưới đây là một số biểu hiện nghiêm trọng của tay chân miệng cấp độ 3, khi có các biểu hiện này, bố mẹ cần đưa trẻ đi cấp cứu kịp thời:
Xem thêm: Triệu chứng và cách điều trị bệnh tay chân miệng cấp độ 1
Hiện nay, bệnh tay chân miệng vẫn chưa có thuốc đặc trị, các phương pháp điều trị hiện có đều dựa trên nguyên tắc điều trị các triệu chứng và hỗ trợ hệ miễn dịch cho trẻ. Nếu bệnh ở mức độ nhẹ, bệnh nhân có thể khỏi bệnh qua chăm sóc tại nhà nhưng nếu bệnh chuyển qua tay chân miệng cấp độ 3, trẻ cần được điều trị nội trú và hồi sức tích cực tại bệnh viện.
Các phương pháp điều trị thường được sử dụng trong điều trị tay chân miệng cấp độ 3 gồm:
Trẻ bị tay chân miệng độ 3 cần được điều trị tích cực tại bệnh viện.
Tham khảo thêm: Nguyên nhân và triệu chứng tay chân miệng độ 2
Bệnh tay chân miệng hiện vẫn chưa có vacxin phòng ngừa. Tuy nhiên, dựa vào nguyên nhân, con đường lây truyền bệnh và các yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh, bố mẹ có thể chủ động thực hiện các biện pháp phòng tránh tay chân miệng hiệu quả. Giữ vệ sinh cá nhân và môi trường sống sạch sẽ, chăm sóc, điều trị bệnh kịp thời là cách tốt nhất để phòng ngừa và ngăn ngừa bệnh trở nên nghiêm trọng, chuyển biến thành tay chân miệng cấp độ 3.
Dưới đây là một số biện pháp phòng ngừa bệnh tay chân miệng được các chuyên gia khuyến cáo:
Tay chân miệng là một bệnh lý có khả năng lây lan nhanh chóng, do đó, khi trẻ có dấu hiệu mắc bệnh, bố mẹ nên cho trẻ ở nhà, hạn chế đưa trẻ đến những nơi đông người. Đồng thời, nếu trẻ đang trong độ tuổi đến trường, việc thông báo sớm về tình trạng sức khỏe và bệnh lý của trẻ cho giáo viên phụ trách sẽ giúp dịch bệnh được phát hiện và kiểm soát hiệu quả hơn. (1)
Để biết thêm thông tin về cách chăm sóc và những vấn đề sức khỏe khác của trẻ, bạn có thể liên hệ khoa Nhi, bệnh viện đa khoa Tâm Anh theo địa chỉ:
Ở giai đoạn tay chân miệng độ 3, bệnh nhân có nguy cơ cao gặp biến chứng nghiêm trọng về thần kinh, tim mạch, hô hấp và có thể sẽ phải đối mặt với nhiều hệ lụy nặng nề do bệnh gây ra. Do đó, bố mẹ nên chú ý đưa trẻ đến bệnh viện để được thăm khám và hỗ trợ điều trị sớm, ngay từ khi trẻ bắt đầu xuất hiện các dấu hiệu bất thường.
Xem tiếp...
Tay chân miệng độ 3 là gì?
Bệnh tay chân miệng là một bệnh lý nguy hiểm được gây ra bởi virus với triệu chứng đặc trưng là sốt, nổi mụn nước ở lòng bàn tay, chân và vòm miệng. Bệnh có xảy ra ở mọi đối tượng, phổ biến ở trẻ dưới 5 tuổi và có nguy cơ gây biến chứng cao ở trẻ dưới 3 tuổi (chiếm 75% – 86% ca tử vong do tay chân miệng ở trẻ em). Bệnh có thể xảy ra quanh năm và nguy cơ bùng phát thành dịch vào khoảng từ tháng 2 đến tháng 4 và từ tháng 9 đến tháng 12.
Theo đó, bệnh tay chân miệng có 4 cấp độ. Trong đó, tay chân miệng cấp độ 3 được xem là cấp độ đáng báo động, bệnh nhân cần được nhập viện để điều trị tích cực. Tại đây, bác sĩ sẽ theo dõi chặt chẽ các chỉ số nhịp thở, nhịp tim, mạch đập,… từ đó cân nhắc thực hiện phương pháp điều trị phù hợp nhất đối với từng trường hợp cụ thể.
Nguyên nhân tay chân miệng độ 3
Bệnh tay chân miệng là một bệnh lý truyền nhiễm cấp tính, có thể lây truyền trực tiếp từ người qua người thông qua tiếp xúc trực tiếp với các giọt bắn có chứa virus trong không khí, nước bọt, dịch tiết từ bọng nước, chất nôn của người bệnh.
Bệnh được gây ra bởi chủng virus đường ruột, thường gặp là virus Coxsackie A16 và Enterovirus 71 (EV71). Trong đó, phần lớn các trường hợp mắc bệnh tay chân miệng gặp biến chứng nguy hiểm đều liên quan đến EV71. Ngoài 2 chủng virus này, tay chân miệng còn có thể được gây ra bởi một số chủng virus nhóm A hoặc nhóm B như: Coxsackie A4-A7, A9, A10, B1-B3, B5. Chính vì vậy, bệnh nhân vẫn có nguy cơ tái nhiễm tay chân miệng cao sau khi đã từng mắc bệnh này.
Trong một số trường hợp, bệnh tay chân miệng không được phát hiện và điều trị đúng cách, kết hợp với thể trạng sức khỏe và sức đề kháng còn non yếu của trẻ, bệnh diễn biến nhanh chóng, bước sang giai đoạn nguy hiểm hơn, tay chân miệng cấp độ 3.
Triệu chứng tay chân miệng cấp độ 3
Biểu hiện chính của tay chân miệng là các tổn thương trên da, niêm mạc, tập trung chủ yếu ở lòng bàn tay, miệng, lòng bàn chân, đầu gối, mông. Tuy nhiên, khi bệnh trở nên nghiêm trọng hơn, chuyển sang tay chân miệng cấp độ 3, trẻ sẽ bắt đầu gặp phải những tổn thương nghiêm trọng hơn, nguy cơ gặp các biến chứng về thần kinh, hô hấp cao, thậm chí có thể đe dọa tính mạng của trẻ. Do đó, việc nắm rõ các triệu chứng ban đầu của bệnh tay chân miệng sẽ giúp bệnh được điều trị nhanh chóng, hiệu quả ngay từ khi còn ở giai đoạn nhẹ, tránh được nhiều hệ lụy nghiêm trọng cho trẻ về sau.
Dưới đây là một số biểu hiện nghiêm trọng của tay chân miệng cấp độ 3, khi có các biểu hiện này, bố mẹ cần đưa trẻ đi cấp cứu kịp thời:
- Trẻ sốt cao trên 39 độ C, sốt cao kéo dài và không dấu hiệu hạ sốt sau khi đã dùng thuốc hạ sốt theo hướng dẫn của bác sĩ.
- Run chi, đi đứng loạng choạng.
- Giật mình, chới với khi ngủ hoặc có xu hướng muốn ngủ nhiều hơn.
- Trẻ có biểu hiện mệt mỏi lừ đừ hoặc bứt rứt, quấy khóc nhiều.
- Mạch đập nhanh, trên 170 lần/phút (đo khi trẻ nằm yên, không có dấu hiệu sốt).
- Một số trường hợp bệnh trở nặng, mạch đập có thể chậm hơn bình thường.
- Trẻ đổ nhiều mồ hôi kèm theo biểu hiện lạnh toàn thân hoặc lạnh khu trú.
- Huyết áp của trẻ tăng.
- Thở nhanh, thở nông, nhịp thở bất thường, có xuất hiện cơn ngưng thở, thở bụng, có hiểu hiện rút lõm ngực khi trẻ thở, thở khò khè, rít thanh quản.
- Trẻ bị rối loạn tri giác (Glasgow nhỏ hơn 10 điểm).
- Xuất hiện tình trạng tăng trương lực cơ.
Xem thêm: Triệu chứng và cách điều trị bệnh tay chân miệng cấp độ 1
Cách điều trị bệnh tay chân miệng cấp độ 3
Hiện nay, bệnh tay chân miệng vẫn chưa có thuốc đặc trị, các phương pháp điều trị hiện có đều dựa trên nguyên tắc điều trị các triệu chứng và hỗ trợ hệ miễn dịch cho trẻ. Nếu bệnh ở mức độ nhẹ, bệnh nhân có thể khỏi bệnh qua chăm sóc tại nhà nhưng nếu bệnh chuyển qua tay chân miệng cấp độ 3, trẻ cần được điều trị nội trú và hồi sức tích cực tại bệnh viện.
Các phương pháp điều trị thường được sử dụng trong điều trị tay chân miệng cấp độ 3 gồm:
- Theo dõi mạch đập, nhịp thở, thân nhiệt, huyết áp, tri giác, tình trạng ran phổi, SpO2. Ngoài ra, bác sĩ có thể yêu cầu theo dõi huyết áp động mạch xâm lấn.
- Hạ sốt tích cực.
- Điều trị co giật (nếu có).
- Điều trị tình trạng hạ đường huyết, cân chỉnh điện giải, rối loạn nước.
- Tiêm thuốc qua đường tĩnh mạch: Phenobarbital, immunoglobulin, dobutamin, milrinone, midazolam, diazepam…
- Cho trẻ nằm đầu cao 30 độ và hạn chế lượng dịch trong cơ thể nhằm ngăn ngừa phù não.
Tham khảo thêm: Nguyên nhân và triệu chứng tay chân miệng độ 2
Cách phòng tránh tay chân miệng cấp độ 3
Bệnh tay chân miệng hiện vẫn chưa có vacxin phòng ngừa. Tuy nhiên, dựa vào nguyên nhân, con đường lây truyền bệnh và các yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh, bố mẹ có thể chủ động thực hiện các biện pháp phòng tránh tay chân miệng hiệu quả. Giữ vệ sinh cá nhân và môi trường sống sạch sẽ, chăm sóc, điều trị bệnh kịp thời là cách tốt nhất để phòng ngừa và ngăn ngừa bệnh trở nên nghiêm trọng, chuyển biến thành tay chân miệng cấp độ 3.
Dưới đây là một số biện pháp phòng ngừa bệnh tay chân miệng được các chuyên gia khuyến cáo:
- Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng hoặc dung dịch khử khuẩn theo khuyến nghị của Bộ Y tế, nhất là trước khi ăn và sau khi vệ sinh. Ngoài ra, bố mẹ nên lưu ý rửa tay đúng cách trước khi chuẩn bị thức ăn, thức uống và sau khi thay tã, thay quần áo cho trẻ.
- Đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm, ăn chín, uống sôi.
- Thường xuyên khử khuẩn, vệ sinh sạch sẽ đồ chơi, đồ dùng cá nhân, khu vực sống và khu vui chơi của trẻ.
- Hạn chế cho trẻ tiếp xúc với người mắc bệnh hoặc nghi ngờ mắc bệnh. Đặc biệt, khi dịch tay chân miệng bùng phát, bố mẹ nên hạn chế cho trẻ đến những nơi có dịch bệnh hay những nơi đông người.
- Tập cho trẻ thói quen dùng khăn giấy che mũi, miệng khi ho, hắt hơi. Sau đó, bỏ khăn giấy đã sử dụng vào thùng rác và rửa tay với xà phòng khử khuẩn.
- Đối với tã lót, đồ vệ sinh sau khi đã sử dụng, bố mẹ chú ý gói gọn và thải bỏ đúng cách.
Tay chân miệng là một bệnh lý có khả năng lây lan nhanh chóng, do đó, khi trẻ có dấu hiệu mắc bệnh, bố mẹ nên cho trẻ ở nhà, hạn chế đưa trẻ đến những nơi đông người. Đồng thời, nếu trẻ đang trong độ tuổi đến trường, việc thông báo sớm về tình trạng sức khỏe và bệnh lý của trẻ cho giáo viên phụ trách sẽ giúp dịch bệnh được phát hiện và kiểm soát hiệu quả hơn. (1)
Để biết thêm thông tin về cách chăm sóc và những vấn đề sức khỏe khác của trẻ, bạn có thể liên hệ khoa Nhi, bệnh viện đa khoa Tâm Anh theo địa chỉ:
Ở giai đoạn tay chân miệng độ 3, bệnh nhân có nguy cơ cao gặp biến chứng nghiêm trọng về thần kinh, tim mạch, hô hấp và có thể sẽ phải đối mặt với nhiều hệ lụy nặng nề do bệnh gây ra. Do đó, bố mẹ nên chú ý đưa trẻ đến bệnh viện để được thăm khám và hỗ trợ điều trị sớm, ngay từ khi trẻ bắt đầu xuất hiện các dấu hiệu bất thường.
Xem tiếp...