SỨC KHỎE - GIA ĐÌNH

Khi trẻ sốt trên 38,5 độ C thì cần hạ sốt kịp thời, tránh để tình trạng sốt cao kéo dài. Tuy nhiên, có nhiều bé bị sốt không chịu uống hoặc uống thuốc hạ sốt sẽ bị nôn, trẻ sốt cao li bì khiến việc uống thuốc khó khăn...thì nên sử dụng thuốc hạ sốt nhét hậu môn để hạ sốt cho trẻ.

1. Ưu nhược điểm của thuốc hạ sốt nhét hậu môn​

Sốt không phải là bệnh, mà là một triệu chứng của rất nhiều bệnh. Khi trẻ bị sốt cao thì cần sử dụng thuốc hạ sốt cho trẻ. Có 2 cách hạ sốt bằng thuốc cho trẻ đó là thuốc hạ sốt uống và nhét hậu môn.

Thuốc giảm đau hạ sốt nhét hậu môn có ưu nhược điểm riêng. Ưu điểm của loại thuốc này đó là:

• Thuốc hạ sốt nhét hậu môn rất tiện lợi, cụ thể là khi trẻ đang ngủ mà bị sốt cao thì chỉ cần nhét thuốc vào hậu môn cho trẻ mà không cần đánh thức trẻ dậy, do đó sẽ giúp trẻ hạ nhiệt, tránh sốt cao gây co giật, nguy hiểm đến hệ thần kinh của trẻ.
• Thuốc hạ sốt nhét hậu môn chứa paracetamol, dưới liều lượng khác nhau và được bào chế bằng cách phối hợp dược chất với các tá dược có khả năng tan chảy bởi nhiệt độ cơ thể. Do đó, khi sử dụng thuốc hạ sốt giảm đau nhét hậu môn sẽ tan rã ra nhanh và thuốc được giữ ở vị trí cần thiết, không bị đẩy ra ngoài bởi lực cản của cơ vòng hậu môn.
• Hệ thống tĩnh mạch ở trực tràng dày và lưu lượng máu tuần hoàn khá lớn nên sự hấp thụ thuốc hạ sốt qua đường này rất tốt. Bên cạnh đó, tĩnh mạch trực tràng đi thẳng vào tuần hoàn chung, thuốc không qua gan, nên dùng thuốc hạ sốt có hiệu quả cao do không bị phá hủy ở gan và giảm gánh nặng cho gan trong việc thải độc. Bên cạnh đó, thuốc hạ sốt nhét hậu môn còn giúp tránh được tương tác với bộ máy tiêu hóa, đặc biệt ở những trẻ bị sốt và tổn thương đường tiêu hóa. Ngoài ra, thuốc hạ sốt nhét hậu môn không bị ảnh hưởng khi trẻ bị co giật hay nôn nên có hiệu quả hơn so với đường uống.

Tuy nhiên, thuốc hạ sốt nhét hậu môn cũng có những nhược điểm nhất định, do đó cần lưu ý để sử dụng hợp lý và an toàn cho trẻ. Các nhược điểm của thuốc hạ sốt nhét hậu môn như sau:

• Thuốc hạ sốt nhét hậu môn ngấm trực tiếp vào máu, nhưng thuốc lại có tác dụng chậm và kéo dài hơn so với thuốc hạ sốt đường uống. Bên cạnh đó, vì nhét vào hậu môn nên ít khi phụ huynh lưu ý về liều lượng của thuốc nên dễ dẫn đến quá liều, ảnh hưởng đến sức khỏe và sự phát triển của trẻ.
• Tuy thuốc hạ sốt nhét hậu môn không đi qua đường tiêu hóa nhưng lại ngấm máu thì vẫn tác dụng tới cơ thể. Khi hoạt chất paracetamol bị dùng quá liều sẽ gây tổn hại đến các tế bào gan.
• Thuốc hạ sốt nhét hậu môn khi đặt thường gây ngứa hậu môn, tuy nhiên về mức độ và tần suất ngứa sẽ phụ thuộc vào khoảng cách giữa các lần dùng thuốc và tăng theo thời gian.
• Thuốc hạ sốt nhét hậu môn dễ gây nhiễm khuẩn khiến cho hậu môn của trẻ sưng tấy, đau rát. Nếu dùng nhiều lần và lâu ngày hoặc khoảng cách các lần dùng quá ngắn thì có thể gây viêm trực tràng cho trẻ. Do đó, trường hợp cho trẻ đặt thuốc vài ngày mà trẻ có biểu hiện đi ngoài thì cần dừng ngay.

Một số trường hợp, trẻ sẽ được chỉ định sử dụng viên đặt trực tràng hậu môn

2. Khi nào dùng thuốc hạ sốt nhét hậu môn cho trẻ?​

Là một triệu chứng thường gặp ở trẻ em, do đó khi trẻ sốt trên 38,5 độ C thì cần hạ sốt kịp thời, tránh để tình trạng sốt cao kéo dài. Để hạ sốt, có 2 cách dùng thuốc là sử dụng thuốc hạ sốt uống và nhét hậu môn. Vậy khi nào nên sử dụng thuốc hạ sốt đút hậu môn cho trẻ? Theo đó, có nhiều bé bị sốt không chịu uống hoặc uống thuốc hạ sốt sẽ bị nôn, trẻ sốt cao li bì khiến việc uống thuốc khó khăn, trẻ bị co giật thì mới nên sử dụng thuốc hạ sốt nhét hậu môn để hạ sốt cho trẻ.

Còn trường hợp trẻ chỉ bị sốt bình thường, có thể uống thuốc được thì nên dùng thuốc hạ sốt dạng uống sẽ cho tác dụng nhanh và thích hợp hơn. Bên cạnh đó, khi trẻ bị sốt không được đóng kín cửa mà phải mở cửa, quạt cho thông gió, để không khí trong nhà lưu thông; không nên đắp chăn hay để trẻ nằm sát đệm hoặc chiếu vì có thể khiến phần da tiếp xúc với chiếu và đệm không thoát được nhiệt.

3. Lưu ý khi sử dụng thuốc hạ sốt nhét hậu môn cho trẻ​

Khi sử dụng thuốc hạ sốt đút hậu môn cho trẻ một cách an toàn và hiệu quả thì khi sử dụng cần lưu ý một số điều cơ bản như sau:

• Thuốc hạ sốt đút hậu môn phải được bảo quản ở nhiệt độ lạnh, do đó cần để thuốc trong ngăn mát tủ lạnh với nhiệt độ từ 2 - 8 độ C. Đồng thời, trước khi sử dụng thuốc nhét hậu môn để hạ sốt cho trẻ thì cần phải kiểm tra viên thuốc có đảm bảo độ cứng để thuận lợi cho việc đưa thuốc vào trực tràng hay không.
• Sau khi bóc thuốc ra thì cần phải nhét ngay vào hậu môn lập tức. Bởi vì rời lớp vỏ, thuốc sẽ dễ tan nhanh dẫn đến không đủ liều lượng để hạ sốt.
• Khi đã sử dụng thuốc hạ sốt nhét hậu môn thì không sử dụng thêm bất kỳ thuốc uống có chứa thành phần paracetamol, vì trong thuốc hạ sốt đút hậu môn đã có chứa paracetamol nên dễ bị quá liều, gây hạ nhiệt độ quá nhanh và ngộ độc thuốc.
• Trước khi đặt thuốc hạ sốt nhét hậu môn cho trẻ, phụ huynh cần vệ sinh sạch sẽ hậu môn cho trẻ, sau đó rửa tay sạch bằng xà phòng và đặt mông trẻ ở tư thế dốc lên để dễ dàng đặt thuốc. Đặt thuốc vào hậu môn trẻ nhẹ nhàng rồi khép giữ 2 nếp mông trẻ để thuốc tan và không rơi ra ngoài trong khoảng 2 phút.
• Không nên sử dụng thuốc hạ sốt đút hậu môn thường xuyên để hạ sốt cho trẻ và lưu ý giữa các lần dùng thuốc để đảm bảo việc hạ sốt cho trẻ.
• Đặc biệt, không nên dùng thuốc hạ sốt đút hậu môn cho trẻ bị dị ứng với paracetamol hoặc những trẻ có bệnh nặng ở gan, bị tiêu chảy, bị viêm da vùng hậu môn - trực tràng và chảy máu trực tràng. Trong những trường hợp trẻ bị táo bón hoặc đang có bệnh lý vùng hậu môn thì không được dùng thuốc hạ sốt nhét hậu môn, nguyên do là bởi lớp niêm dịch ở trực tràng không bình thường sẽ ảnh hưởng tới sự hấp thu của thuốc, từ đó tác dụng điều trị trong việc hạ sốt sẽ bị giảm.

Ngoài việc sử dụng thuốc hạ sốt, điều cần lưu ý khi trẻ bị sốt đó chính là cần thường xuyên cặp nhiệt độ cho trẻ. Nếu như trẻ sốt cao trên 38,5 độ C để tăng hiệu quả của việc dùng thuốc thì phụ huynh cần bỏ bớt quần áo của trẻ, cho trẻ uống nhiều nước, chế độ dinh dưỡng hợp lý (nên ăn thức ăn lỏng và mềm), đặt trẻ ở nơi thông thoáng.




Cha mẹ chỉ nên sử dụng thuốc khi cần thiết và nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng


Nếu sau khoảng thời gian 30 phút - 1 giờ đồng hồ uống thuốc và đã lau mát mà trẻ vẫn còn sốt cao thì cần đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất để được thăm khám và điều trị kịp thời, tránh các biến chứng nguy hiểm. Trẻ trong giai đoạn từ 6 tháng đến 3 tuổi rất dễ gặp phải các vấn đề về hệ hô hấp, các bệnh lý nhiễm trùng hô hấp, bệnh lý về da và nhiễm trùng đường tiêu hóa...cha mẹ cần đặc biệt chú ý đến việc chăm sóc và cung cấp dinh dưỡng đầy đủ cho trẻ.

Xem tiếp...