Võ Thị Yến Linh
Fan Cứng
Gà cúng khi nào đặt quay ra khi nào đặt quay vào?
Gà cúng đặt quay ra hay quay vào còn tuỳ thuộc vào vị trí đặt gà là ở bàn thờ hay ngoài trời, ngoài ra còn phụ thuộc vào thời điểm thực hiện lễ cúng.
Cúng gia tiên
Theo một số chuyên gia văn hóa, gà cúng đặt trên bàn thờ nên quay đầu về hướng bát hương. Tư thế này được coi là "con gà biết kêu, biết gáy, đang chầu". Gà cúng gia tiên nên đặt ở tư thế chân quỳ, cánh duỗi tự nhiên và há miệng. Việc đặt gà quay đầu hướng ra ngoài dù nhìn đẹp hơn nhưng không mang ý nghĩa tâm linh, có nghĩa là gà không chịu chầu nên không có sự thành kính.
Tuy nhiên, nhiều người khác cho rằng, đặt gà cúng quay ra hay quay vào không quá quan trọng, quay đầu hướng nào cũng được.
Tương tự như cách bày gà cúng trên bàn thờ gia tiên, gà cúng trên bàn thờ Thổ địa, thần Tài cũng cần được đặt nguyên con trên đĩa (tiết, lòng đặt phía dưới bụng gà). Miệng gà ngậm một bông hoa hồng đỏ, đầu quay ra hướng cửa chính.
Hướng đặt gà báo hiệu lành dữ, đoán định tương lai
Trong quan niệm dân gian, gà trống được coi trọng và trở thành vật phẩm cúng cầu mong điềm lành.
Ở một số nơi, người ta thường đặt gà, hướng về phía bàn thờ và cắt tiết, xem lúc gà giãy chết đầu sẽ quay về hướng nào để nhận lời "tiên tri" về phúc phần trong năm ấy. Nếu lúc giãy chết, đầu gà quay về hướng bàn thờ hoặc phòng của gia chủ thì năm đó sẽ làm ăn hanh thông, phát đạt. Nếu đầu gà quay ra cửa chính hoặc cửa sổ thì năm đó dễ hao hụt tiền bạc.
Tuy nhiên, phần lớn người dân cầu kỳ hơn từ lúc chọn gà cúng. Đó là gà trống thiến hoa mơ, loại gà khoẻ mạnh, uy nghiêm để cúng.
Bí quyết luộc gà cúng đẹp
Để có con gà cúng hoàn hảo, bạn nên lưu ý cẩn thận ngay từ khâu chọn gà. Bạn cần chọn gà trống, loại gà ta có trọng lượng sau mổ chừng 1,5kg. Không nên mua con gà quá to vì sẽ khó đẹp hơn khi bày mâm, thịt cũng dai hơn.
Gà cúng phải khỏe mạnh, trông nhanh nhẹn, lông mượt, mào đỏ tươi, da vàng, cặp chân nhỏ và ức nở. Con gà có đặc điểm này không chỉ chắc thịt mà còn có dáng đẹp hơn sau khi luộc và bày lên mâm.
Gà mua về không nên thịt ngay, nên cởi dây trói chân, thả vào chuồng hoặc lồng để nó có thể đi lại trong nửa ngày hoặc chí ít là vài tiếng đồng hồ để máu lưu thông, tránh tình trạng gà luộc lên bị thâm đen phần chân do tụ máu chỗ bị trói.
Với gà cúng, bạn không thể mổ phanh như để làm món rang, chiên hay luộc ăn bình thường. Nhất thiết phải mổ moi thì mới có thể tạo dáng đẹp, và tránh tình trạng co da. Cắt rời phần chân từ khuỷu để tránh tình trạng co da khi luộc gây nứt toác ở phần đùi.
Để tạo dáng gà chầu, bạn lấy dao sắc rạch hai bên cổ gà, nhét phần cánh về phía miệng thông qua hai đường này. Đây là khâu cần sự cẩn thận, khéo léo để cánh không bị cong, gãy mà vẫn hướng ra ngoài về phía miệng. Nếu thích dáng gà bay, hãy bẻ nhẹ hai cánh gà về phía lưng, buộc cố định phần khớp xương của hai cánh lại với nhau (độ chặt vừa phải để tránh tạo vết hằn hoặc rách da sau khi luộc).
Xát bột nghệ lên toàn bộ phần bề mặt con gà, để trong 5 phút rồi mới luộc để tạo màu vàng đẹp mắt. Đặt con gà vào nồi, phần bụng hướng xuống dưới, đổ ngập nước lạnh, đun với lửa lớn. Thêm vào vài lát gừng, ít hành khô đập dập, hành lá, ít muối và bột nêm... với mục đích khử mùi và tăng vị ngọt.
Khi nước sôi, giảm lửa để tránh nứt da gà do nước sôi mạnh, đun thêm khoảng 7 phút (vớt hết bọt nếu có để da gà được sáng màu, bóng mướt) rồi tắt bếp, đậy vung lại trong 15 phút nữa để gà tiếp tục chín tới mà không bị nứt da. Dùng tăm nhỏ xiên vào đùi gà, nếu không thấy nước đỏ chảy ra là gà vừa chín.
Vớt gà vào nồi nước lạnh cho nhanh nguội, giúp da giòn hơn. Khi gà nguội bớt, bạn phết bên ngoài da chút dầu ăn pha bột nghệ để có màu vàng bóng đẹp mắt.
Xem tiếp...
Gà cúng đặt quay ra hay quay vào còn tuỳ thuộc vào vị trí đặt gà là ở bàn thờ hay ngoài trời, ngoài ra còn phụ thuộc vào thời điểm thực hiện lễ cúng.
Đặt gà cúng phụ thuộc vào vị trí bàn thờ
Cúng gia tiên
Theo một số chuyên gia văn hóa, gà cúng đặt trên bàn thờ nên quay đầu về hướng bát hương. Tư thế này được coi là "con gà biết kêu, biết gáy, đang chầu". Gà cúng gia tiên nên đặt ở tư thế chân quỳ, cánh duỗi tự nhiên và há miệng. Việc đặt gà quay đầu hướng ra ngoài dù nhìn đẹp hơn nhưng không mang ý nghĩa tâm linh, có nghĩa là gà không chịu chầu nên không có sự thành kính.
Tuy nhiên, nhiều người khác cho rằng, đặt gà cúng quay ra hay quay vào không quá quan trọng, quay đầu hướng nào cũng được.
Đặt gà cúng thần Tài, Thổ địa
Tương tự như cách bày gà cúng trên bàn thờ gia tiên, gà cúng trên bàn thờ Thổ địa, thần Tài cũng cần được đặt nguyên con trên đĩa (tiết, lòng đặt phía dưới bụng gà). Miệng gà ngậm một bông hoa hồng đỏ, đầu quay ra hướng cửa chính.
Hướng đặt gà báo hiệu lành dữ, đoán định tương lai
Trong quan niệm dân gian, gà trống được coi trọng và trở thành vật phẩm cúng cầu mong điềm lành.
Ở một số nơi, người ta thường đặt gà, hướng về phía bàn thờ và cắt tiết, xem lúc gà giãy chết đầu sẽ quay về hướng nào để nhận lời "tiên tri" về phúc phần trong năm ấy. Nếu lúc giãy chết, đầu gà quay về hướng bàn thờ hoặc phòng của gia chủ thì năm đó sẽ làm ăn hanh thông, phát đạt. Nếu đầu gà quay ra cửa chính hoặc cửa sổ thì năm đó dễ hao hụt tiền bạc.
Tuy nhiên, phần lớn người dân cầu kỳ hơn từ lúc chọn gà cúng. Đó là gà trống thiến hoa mơ, loại gà khoẻ mạnh, uy nghiêm để cúng.
Khi luộc gà bày cỗ cúng thì đặt theo hướng thuận.
Bí quyết luộc gà cúng đẹp
Để có con gà cúng hoàn hảo, bạn nên lưu ý cẩn thận ngay từ khâu chọn gà. Bạn cần chọn gà trống, loại gà ta có trọng lượng sau mổ chừng 1,5kg. Không nên mua con gà quá to vì sẽ khó đẹp hơn khi bày mâm, thịt cũng dai hơn.
Gà cúng phải khỏe mạnh, trông nhanh nhẹn, lông mượt, mào đỏ tươi, da vàng, cặp chân nhỏ và ức nở. Con gà có đặc điểm này không chỉ chắc thịt mà còn có dáng đẹp hơn sau khi luộc và bày lên mâm.
Gà mua về không nên thịt ngay, nên cởi dây trói chân, thả vào chuồng hoặc lồng để nó có thể đi lại trong nửa ngày hoặc chí ít là vài tiếng đồng hồ để máu lưu thông, tránh tình trạng gà luộc lên bị thâm đen phần chân do tụ máu chỗ bị trói.
Với gà cúng, bạn không thể mổ phanh như để làm món rang, chiên hay luộc ăn bình thường. Nhất thiết phải mổ moi thì mới có thể tạo dáng đẹp, và tránh tình trạng co da. Cắt rời phần chân từ khuỷu để tránh tình trạng co da khi luộc gây nứt toác ở phần đùi.
Để tạo dáng gà chầu, bạn lấy dao sắc rạch hai bên cổ gà, nhét phần cánh về phía miệng thông qua hai đường này. Đây là khâu cần sự cẩn thận, khéo léo để cánh không bị cong, gãy mà vẫn hướng ra ngoài về phía miệng. Nếu thích dáng gà bay, hãy bẻ nhẹ hai cánh gà về phía lưng, buộc cố định phần khớp xương của hai cánh lại với nhau (độ chặt vừa phải để tránh tạo vết hằn hoặc rách da sau khi luộc).
Xát bột nghệ lên toàn bộ phần bề mặt con gà, để trong 5 phút rồi mới luộc để tạo màu vàng đẹp mắt. Đặt con gà vào nồi, phần bụng hướng xuống dưới, đổ ngập nước lạnh, đun với lửa lớn. Thêm vào vài lát gừng, ít hành khô đập dập, hành lá, ít muối và bột nêm... với mục đích khử mùi và tăng vị ngọt.
Khi nước sôi, giảm lửa để tránh nứt da gà do nước sôi mạnh, đun thêm khoảng 7 phút (vớt hết bọt nếu có để da gà được sáng màu, bóng mướt) rồi tắt bếp, đậy vung lại trong 15 phút nữa để gà tiếp tục chín tới mà không bị nứt da. Dùng tăm nhỏ xiên vào đùi gà, nếu không thấy nước đỏ chảy ra là gà vừa chín.
Vớt gà vào nồi nước lạnh cho nhanh nguội, giúp da giòn hơn. Khi gà nguội bớt, bạn phết bên ngoài da chút dầu ăn pha bột nghệ để có màu vàng bóng đẹp mắt.
Xem tiếp...