Ngô Thanh Vân
Fan Cứng
Khả năng sinh sản tự nhiên bị suy giảm khi phụ nữ có tuổi, nhưng sự suy giảm này là ít khi so với sự lão hóa đang xảy ra ở xương, da và hầu hết các cơ quan trên cơ thể.
Nội dung chính bài viết:
Chính độ già và chất lượng trứng của phụ nữ là lý do chính dẫn đến sự suy giảm khả năng sinh sản khi một phụ nữ lớn tuổi. Đó là lý do tại sao phụ nữ ở độ tuổi 50 và thậm chí 60 tuổi vẫn có thể mang thai... bằng cách sử dụng trứng hiến tặng của một người phụ nữ trẻ tuổi.
Có lẽ bạn đã nghe nói về việc những cô gái được sinh ra với số lượng trứng của cả cuộc đời hoặc –noãn trứng trước trưởng thành – đã nằm sẵn trong buồng trứng. Điều đó có nghĩa là trứng của một người phụ nữ sẽ già đi theo độ tuổi của cô ấy. Một triệu đến hai triệu quả trứng này – những quả trứng đang đợi để rụng này được gọi là noãn bào sơ cấp. Chúng chưa thực sự là trứng nhưng được bao bọc trong một cái kén bảo vệ gọi là nang trứng và được trì hoãn trong một kiểu giấc ngủ, chờ đợi những nội tiết tuổi dậy thì đánh thức chúng. Thời gian trôi qua, noãn bào liên tục chết đi. Cho đến lúc cô gái đạt đến tuổi dậy thì thì chỉ còn lại khoảng từ 300.000 đến 500.000 quả trứng, phần còn lại đã tan rã ra và bị hấp thụ bởi cơ thể trong một quá trình teo hóa tự nhiên.
Hầu hết các tế bào trong cơ thể chứa cặp bản sao cấu trúc được gọi là nhiễm sắc thể. Các nhiễm sắc thể này chứa DNA, thông tin di truyền của chúng ta. Con người có 23 cặp nhiễm sắc thể khác nhau, nghĩa là 46 nhiễm sắc thể trong mỗi tế bào. Khi noãn bào sơ cấp phân chia, nó sẽ đi từ việc có hai bản sao trong mỗi nhiễm sắc thể chuyển sang chỉ có một bản sao. Khi noãn bào trải qua sự phân chia tế bào này, sau đó nó thường được gọi là trứng. Tế bào tinh trùng cũng có một bản sao của mỗi nhiễm sắc thể, tổng cộng là có 23 bản sao. Điều này đảm bảo rằng khi trứng và tinh trùng gặp nhau và hợp nhất lại thì trứng được thụ tinh – trở thành một phôi – sẽ có hai bản sao của mỗi nhiễm sắc thể trong mỗi tế bào.
Quá trình phân chia đặc biệt này bắt đầu ở tuổi dậy thì, khi các noãn bào đang ngủ đã thức dậy. Michael Thomas, giáo sư và giám đốc khoa nội tiết sinh sản và khả năng sinh sản của Trung tâm Y tế Đại học giải thích từ đó về sau, trong mỗi chu kỳ kinh nguyệt “có đến 1000 nang trứng cạnh tranh để trở thành trứng chính- trứng trưởng thành”.
Những quả trứng này trải qua sự phân chia tế bào, nhưng chỉ một con trưởng thành và được giải phóng - hoặc rụng trứng – vào giữa chu kỳ, có thể thụ tinh bằng tinh trùng và bắt đầu phát triển thành một đứa trẻ. (Trong nhiều trường hợp điều trị sinh sản, các bác sĩ kích thích buồng trứng bằng thuốc, mục đích là "giải cứu" một số nang trứng nếu không chúng sẽ chết, cho phép nhiều nang trứng và trứng trưởng thành ).
Sự phân chia tế bào có thể xảy ra trong quá trình phân chia noãn bào. Đôi khi một cặp nhiễm sắc thể không tách rời, và trong trường hợp đó, trứng sẽ có 24 nhiễm sắc thể thay vì 23. Nếu trứng đó được thụ tinh thì phôi hình thành sẽ có nhiều hơn một nhiễm sắc thể. Ví dụ, những người bị hội chứng Down có thêm một bản sao nhiễm sắc thể số 21. Nguy cơ mắc phải những sai sót trong quá trình phân chia tế bào sẽ tăng lên khi phụ nữ lớn tuổi hơn “và nguy cơ rối loạn chức năng nhiễm sắc thể hay đột biến cũng tăng lên.” Đây là lý do tại sao tỷ lệ mắc hội chứng Down và các vấn đề khác tăng lên theo độ tuổi. Những sai sót trong quá trình phân chia và di truyền ở các trứng già hơn có thể cũng ngăn chặn trứng được thụ thai phát triển một cách bình thường dẫn đến sảy thai.
Có một khía cạnh khác trong quá trình lão hóa trứng có thể gây ra vấn đề. Tiến sĩ Thomas giải thích “Theo thời gian, lớp vỏ bao quanh trứng - màng zona pellucida - dày hơn, ngăn không cho tinh trùng xâm nhập, dẫn đến cơ hội thụ thai giảm xuống”.
Phần lớn lý do khiến khả năng sinh sản giảm theo tuổi tác là liên quan đến tình trạng trứng của phụ nữ. Nhưng một số phụ nữ trông trẻ hơn tuổi của họ cũng có trứng giảm ở tỉ lệ khác nhau. Có những phụ nữ ở độ tuổi 30 còn rất ít trứng, nhưng có những phụ nữ ở độ tuổi 40 vẫn đang rụng trứng đều đặn, thường xuyên. Nếu bạn lo lắng về số lượng và sức khỏe của trứng, bất kể tuổi tác, bác sĩ có thể thực hiện một số xét nghiệm (xét nghiệm máu và siêu âm buồng trứng) để cho bạn biết được trứng của bạn đang lão hóa như thế nào ... và khả năng sinh sản của bạn ra sao.
Xem tiếp...
Nội dung chính bài viết:
- Phần lớn nguyên nhân khiến suy giảm khả năng sinh sản theo tuổi tác liên quan đến tình trạng trứng của phụ nữ.
- Tuổi của phụ nữ càng tăng thì số lượng và chất lượng trứng lại càng giảm.
- Ở phụ nữ lớn tuổi hơn, nguy cơ gặp sai sót trong phân chia tế bào và di truyền cao hơn. Điều này có thể ngăn chặn sự phát triển bình thường của trứng đã được thụ thai, dẫn đến sảy thai.
- Quá trình lão hóa trứng cũng có thể gây ra vấn đề: lớp vỏ bao quanh trứng (màng zona pellucida) dày hơn, cản trở sự xâm nhập của tinh trùng, dẫn đến cơ hộ thụ thai giảm xuống.
Chính độ già và chất lượng trứng của phụ nữ là lý do chính dẫn đến sự suy giảm khả năng sinh sản khi một phụ nữ lớn tuổi. Đó là lý do tại sao phụ nữ ở độ tuổi 50 và thậm chí 60 tuổi vẫn có thể mang thai... bằng cách sử dụng trứng hiến tặng của một người phụ nữ trẻ tuổi.
Có lẽ bạn đã nghe nói về việc những cô gái được sinh ra với số lượng trứng của cả cuộc đời hoặc –noãn trứng trước trưởng thành – đã nằm sẵn trong buồng trứng. Điều đó có nghĩa là trứng của một người phụ nữ sẽ già đi theo độ tuổi của cô ấy. Một triệu đến hai triệu quả trứng này – những quả trứng đang đợi để rụng này được gọi là noãn bào sơ cấp. Chúng chưa thực sự là trứng nhưng được bao bọc trong một cái kén bảo vệ gọi là nang trứng và được trì hoãn trong một kiểu giấc ngủ, chờ đợi những nội tiết tuổi dậy thì đánh thức chúng. Thời gian trôi qua, noãn bào liên tục chết đi. Cho đến lúc cô gái đạt đến tuổi dậy thì thì chỉ còn lại khoảng từ 300.000 đến 500.000 quả trứng, phần còn lại đã tan rã ra và bị hấp thụ bởi cơ thể trong một quá trình teo hóa tự nhiên.
Phân biệt những trứng khác lạ
Hầu hết các tế bào trong cơ thể chứa cặp bản sao cấu trúc được gọi là nhiễm sắc thể. Các nhiễm sắc thể này chứa DNA, thông tin di truyền của chúng ta. Con người có 23 cặp nhiễm sắc thể khác nhau, nghĩa là 46 nhiễm sắc thể trong mỗi tế bào. Khi noãn bào sơ cấp phân chia, nó sẽ đi từ việc có hai bản sao trong mỗi nhiễm sắc thể chuyển sang chỉ có một bản sao. Khi noãn bào trải qua sự phân chia tế bào này, sau đó nó thường được gọi là trứng. Tế bào tinh trùng cũng có một bản sao của mỗi nhiễm sắc thể, tổng cộng là có 23 bản sao. Điều này đảm bảo rằng khi trứng và tinh trùng gặp nhau và hợp nhất lại thì trứng được thụ tinh – trở thành một phôi – sẽ có hai bản sao của mỗi nhiễm sắc thể trong mỗi tế bào.
Quá trình phân chia đặc biệt này bắt đầu ở tuổi dậy thì, khi các noãn bào đang ngủ đã thức dậy. Michael Thomas, giáo sư và giám đốc khoa nội tiết sinh sản và khả năng sinh sản của Trung tâm Y tế Đại học giải thích từ đó về sau, trong mỗi chu kỳ kinh nguyệt “có đến 1000 nang trứng cạnh tranh để trở thành trứng chính- trứng trưởng thành”.
Những quả trứng này trải qua sự phân chia tế bào, nhưng chỉ một con trưởng thành và được giải phóng - hoặc rụng trứng – vào giữa chu kỳ, có thể thụ tinh bằng tinh trùng và bắt đầu phát triển thành một đứa trẻ. (Trong nhiều trường hợp điều trị sinh sản, các bác sĩ kích thích buồng trứng bằng thuốc, mục đích là "giải cứu" một số nang trứng nếu không chúng sẽ chết, cho phép nhiều nang trứng và trứng trưởng thành ).
Tại sao trứng già hơn thì nhiều nguy cơ hơn
Sự phân chia tế bào có thể xảy ra trong quá trình phân chia noãn bào. Đôi khi một cặp nhiễm sắc thể không tách rời, và trong trường hợp đó, trứng sẽ có 24 nhiễm sắc thể thay vì 23. Nếu trứng đó được thụ tinh thì phôi hình thành sẽ có nhiều hơn một nhiễm sắc thể. Ví dụ, những người bị hội chứng Down có thêm một bản sao nhiễm sắc thể số 21. Nguy cơ mắc phải những sai sót trong quá trình phân chia tế bào sẽ tăng lên khi phụ nữ lớn tuổi hơn “và nguy cơ rối loạn chức năng nhiễm sắc thể hay đột biến cũng tăng lên.” Đây là lý do tại sao tỷ lệ mắc hội chứng Down và các vấn đề khác tăng lên theo độ tuổi. Những sai sót trong quá trình phân chia và di truyền ở các trứng già hơn có thể cũng ngăn chặn trứng được thụ thai phát triển một cách bình thường dẫn đến sảy thai.
Có một khía cạnh khác trong quá trình lão hóa trứng có thể gây ra vấn đề. Tiến sĩ Thomas giải thích “Theo thời gian, lớp vỏ bao quanh trứng - màng zona pellucida - dày hơn, ngăn không cho tinh trùng xâm nhập, dẫn đến cơ hội thụ thai giảm xuống”.
Phần lớn lý do khiến khả năng sinh sản giảm theo tuổi tác là liên quan đến tình trạng trứng của phụ nữ. Nhưng một số phụ nữ trông trẻ hơn tuổi của họ cũng có trứng giảm ở tỉ lệ khác nhau. Có những phụ nữ ở độ tuổi 30 còn rất ít trứng, nhưng có những phụ nữ ở độ tuổi 40 vẫn đang rụng trứng đều đặn, thường xuyên. Nếu bạn lo lắng về số lượng và sức khỏe của trứng, bất kể tuổi tác, bác sĩ có thể thực hiện một số xét nghiệm (xét nghiệm máu và siêu âm buồng trứng) để cho bạn biết được trứng của bạn đang lão hóa như thế nào ... và khả năng sinh sản của bạn ra sao.
Xem tiếp...